امکان سنجی تنسیق مراتع در بین بهره برداران مراتع شمال کلاله استان گلستان

مطالعه حاضر به بررسی امکان سنجی تنسیق مراتع در بین بهره برداران مراتع شمال شهرستان کلاله پرداخته است. این پژوهش به روش پیمایشی در مراتع قشلاقی شهرستان کلاله انجام شد. در این مراتع سه نوع بهره بردار (کرد/عشایر، ترکمن/ساکن و فارس/رمه گردان) در مجاورت یکدیگر حضور دارند.از بین 249 نفر بهره بردار جامعه هدف، 66 نفر به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که 1/56 درصد از بهره برداران مایل به تنسیق سامان های عرفی بودند و 9/43 درصد افراد مخالف تنسیق بودند. از نظر بهره برداران امکان اجرای تنسیق براساس تعداد دام بهره بردار، وسعت مرتع، ظرفیت مرتع، سابقه بهره برداری و بومی منطقه بودن است.یافته های پژوهش نشان داد رقابتبرایچراندن در مکان خاص و پرعلف تر بین بهره برداران مختلط به طور معنی داری بالاتر از بهره برداران دیگر است. رقابت در افزایش تعداد دام در چهار گروه مورد بررسی اختلاف معنی داری ندارند.همچنین رقابت در وارد شدن به مرتع زودتر از موعد در بهره برداران ترکمن/ساکن به طور معنی داری بالاتر از بهره برداران دیگر است.علاوه بر این دیدگاه بهره برداران مورد مطالعه نسبت به تنسیق مرتع و ضرورت تنسیق به دلیل رقابت درچهار گروه مورد بررسی اختلاف معنی داری با هم دارند. و تمایل به تنسیق در بین بهره برداران مختلط بیشتر است. همچنین یافته ها نشان داد، بین دیدگاه دو گروه مخالف تنسیق و موافق تنسیق از نظر موانع تنسیق (توزیع نامناسب چراگاه و آب) اختلاف معنی داری وجود ندارد.ولی بین دیدگاه دو گروه مخالف و موافق تنسیق از نظر موانع تنسیق (هزینه بر بودن حصارکشی، مشکلات راه و دسترسی، وسعت کم مراتع و تعداد زیاد دام) اختلاف معنی داری وجود دارد.با توجه به وسعت کم مراتع شهرستان کلاله و تپه ماهوری بودن آن، همچنین وجود تعداد بهره بردار زیاد، تنسیق جزء امکان پذیر نیست و بهتر است مراتع بصورت مشاعی بهره برداری شود و از طریق ایجاد تعاونی های مرتعداری می توان مراتع را مدیریت و از درگیری ها جلوگیری کرد. تنسیق تنها در سامان های عرفی با بهره برداران مختلط پذیرش داشته و توصیه می شود.